Denetlenmeyen sebzelerden uzak durun
Altınbaş Üniversitesi Gastronomi Bölümü Öğretim Görevlisi Gökhan Taşpınar, İstanbul'da çok sayıda kişinin etkilendiği ve ıspanaktan zehirlenme olarak gündeme gelen vakayı değerlendirdi. Taşpınar, incelemeler devam etmekle birlikte olayın nedeni konusunda kesin bir sonuca henüz varılmadığını vurguladı.
Kimi uzmanlar olayı yiyeceklerin kullanılan tarım ilaçlarından arındırılmamasına bağlarken, bazı kaynaklara göre de olayın yabancı, yani yenilmeyen otlardan kaynaklandığını ifade eden Taşpınar, “Örneğin adam otu yaprakları ıspanağa benzer. İlaç sanayinde de kullanılan bu bitki fazla tüketilmesi halinde zehirlenmelere yol açabilir” dedi.
Gökhan Taşpınar, uzun süre bekleyen sebzelerden kaynaklanan zehirlenmelerin, çoğunlukla mide bulantısı, ishal ve baş dönmesi şeklinde ortaya çıktığını belirterek “Şüpheli ıspanak mıdır kesin olarak bir şey söylemek şu an için mümkün değil ama yaşananlar ıspanağa özgü bir durum değildir. Başka otları karıştırmak veya fazla ilaçlama yapılması durumunda bütün sebzelerde oluşabilecek bir durumdur” ifadelerini kullandı.
Haberler net olarak doğrulanmamakla birlikte, zehirlenme şüphesiyle sağlık kuruluşlarına başvurulan kişilerden bazılarında bilinç kayıplarından söz edildiğine işaret eden Taşpınar, “Kimyasal bir zehirlenme olasılığı da mevcut. Bu tür zehirlenmelerde koruma amaçlı kullanılan tarım ilaçlarının fazla kullanımından dolayı ıspanakta pestisit madde oranının fazla bulunması veya iyice arındırılmadan kullanılması söz konusu olabilir” diye konuştu.
Sebze kaynaklı zehirlenme riskine karşı tüketicilerin nasıl davranma gerektiğine dair görüşlerini de paylaşan Gökhan Taşpınar, sözlerine şöyle devam etti:
“Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri, üreticiden tüketiciye kadar bütün aşamaları titizlikle kontrol eder. Yetiştirilirken toprakta, satılırken de hallerde gerekli kontroller yapılıyor. Ancak bazı satıcılar hal satışını by-pass edip aracıyı ortadan kaldırıp direk üretici ile temas halindedir ve bu ürünlerin hepsinin izlenmesi mümkün olmuyor ne yazık ki.”
Barkod numaraları olmadığı için takibi yapılamayan ürünlerin içeriğinde ne olduğu, hangi maddeden ne oranda kullanıldığı ne ölçüde temizlendiği hakkında bilgiye sahip olunamayacağına dikkat çeken Gökhan Taşpınar, sözlerini şöyle tamamladı:
“Öncelikle tüketiciye satış yapan satıcıların, satacakları ürünleri Bakanlık tarafından denetlenen hal’lerden alması gerekiyor. Tüketicilerin yapması gereken ise aldığı sebzeyi ve meyveyi bir gece sirkeli suda bekletmeleridir. Üstünde eser miktarda da olsa pestisit kalıntılarından bu şekilde kurtulabilirler. Yemekte kullanacağınız sebzeleri de iyice pişirmeniz gerekmektedir. Tazelikten önce doğal olması önemlidir, gıdalar organiktir ve zamanla bozulması gerekir. Aldığınız bir ürün kolay kolay bozulmuyorsa bu üzerinde hala tehlikeli miktarda pestisit olduğunu gösterir.”