Ev sahipleri artık evlerini hangi şartlar altında günlük olarak kiralayabilecektir?
Avukat Hande Bağcı
100 günden az süreli konut kiralama faaliyetlerinde getirilen izin belgesi nedir, nasıl alınır? İzin belgesi olmadan kiralama yapılması halinde yaptırımlar nelerdir?
02.11.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7464 Sayılı Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) ile yeni bir düzenleme yoluna gidilerek konutların gerçek ve tüzel kişilere, turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Kanun kapsamında turizm amaçlı kiralamanın genel esasları, izin belgesi düzenlenmesinin şartları ve gerekli şartlara uyulmazsa uygulanacak idari yaptırımları ve turizm amaçlı kiralanan konutların hangi mevzuata tabi olacağı düzenlenmiştir.
Bu noktada önemle vurgulamak gerekir ki tek seferde yüz günden fazla süreli yapılan kiralamalar Kanun’un kapsamı dışındadır. Yani gerçekten de uzun süreli kira sözleşmesi yapılacak ise bu kanunda yer alan şartları taşıması bir ev sahibinden beklenmeyecektir. Ancak yasal düzenleme ile evini günlük kiralamak isteyen ev sahiplerinin uyması gereken bazı kurallar ortaya konulmuş ve aksi takdirde yaptırım öngörülmüştür.
Ev sahibi olan kişi ( şahıs ya da şirket ) bir konutu günlük ya da 100 günden az olacak şekilde kiralama yapmak istiyorsa öncelikle Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yahut Bakanlığın yetkilendirdiği valilik tarafından izin belgesini alması gerekmektedir. 02.11.2023 tarihinden önce turizm amaçlı kiralama faaliyetinde bulunanların da 02.11.2023 tarihinden itibaren bir ay içinde izin belgesi almak üzere Bakanlığa başvurması zorunludur. İzin işlemi tamamlandıktan sonra Bakanlık tarafından belirlenen plaketin konutun girişine asılması zorunludur.
İzin belgesi başvurusu yapılırken; turizm amaçlı kiralama faaliyeti yürütülmesinin uygun görüldüğüne ilişkin tüm kat maliklerinin oy birliği ile karar vermesi ve bu kararın başvuru yapılırken ibraz edilmesi gerekmektedir. Yani ev sahipleri konutlarını günlük olarak kiralayacak iseler; apartmandaki diğer maliklerin de onayını almak zorunda olup başvuruda bunu Bakanlığa sunacaklardır.
İlgili konut bir sitenin içerisindeyse de sadece konutun bulunduğu binanın tüm kat maliklerinin oluru izin belgesi için yeterlidir. Ancak izin belgesi Bakanlık’tan alındığında site yönetimine de sunulması gerekmektedir.
Peki bir ev sahibi birden fazla dairesi için turizm amaçlı kiralama yapabilecek midir?
Bir kişinin birden fazla konut için izin belgesine sahip olabilmesinin farklı şartları vardır;
•Üçten fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda en fazla yüzde yirmi beşi için aynı kiraya veren adına izin belgesi düzenlenebilir.
•Aynı kiraya veren adına aynı binada izin belgesi düzenlemesine konu bağımsız bölüm sayısının beşi geçmesi durumunda; işyeri açma ve çalışma ruhsatının, konut sitenin içerisindeyse tüm binaların tüm kat malikleri tarafından oy birliği ile alınan kararın ibrazı zorunludur.
İzinsiz kiralama faaliyetinin tespit edilmesi halinde uygulanacak idari yaptırımlar nelerdir?
Öncelikle izin belgesi olmaksızın kiralama yapanlar için ceza öngörülmüştür;
- İzin belgesi olmaksızın kiralama yapılan her bir konut için yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için on beş gün süre verilir.
- Süre sonunda izinsiz faaliyete devam edenlere bu sefer beş yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için bir kez daha on beş gün süre verilir.
- Verilen ikinci on beş günlük sürenin sonunda hala izinsiz faaliyetlerine devam edenler hakkında bir milyon Türk lirası idari para cezası uygulanır.
Ayrıca sadece İzin belgesi olmaksızın kiralama yapanlara değil buna aracılık edenlere de ceza öngörülmüş olup ;
-İzin belgesi olmadan kiralama yapılmasına aracılık edenler hakkında, her bir sözleşme için yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır.
Yukarıda açıklanan kiralananı kiralama amacı (mesken ya da turizm amacı) dışında bir şekilde üçüncü kişilere kiraya veren kiracılar hakkında her bir sözleşme için yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır. Bu durumda mesken olan konut turizm amaçlı; turizm amaçlı olan konut mesken amaçlı üçüncü kişilere kullandırılırsa kiracı söz konusu cezaya çarptırılır.
Ayrıca internet ortamında da izin belgesi olmadan bu yönde bir faaliyette bulunduğuna ilişkin bilgi verilemez. İzinsiz kullanıma ilişkin idari yaptırım gerektiren faaliyetlerin elektronik ticaretine ve tanıtımına imkân sağlayan ve Bakanlık tarafından yapılan uyarıya rağmen yirmi dört saat içinde içeriği kaldırmayan kişiler hakkında her bir konut için yüz bin Türk lirası idari para cezası uygulanır ve ilgili paylaşım hakkında erişimin engellenmesine karar verilir.